سقف به سطح بالایی یک اتاق یا یک سازه گویند. در ساختمان‌های یک طبقه سقف برای محافظت از نور آفتاب، برودت، باران و برف و در ساختمان‌های چند طبقه علاوه بر این کار برای جداسازی طبقات از یکدیگر استفاده می‌شود به گونه‌ای که سقف یکی زمین دیگری محسوب می‌شود. در مناطق سردسیر ارتفاع سقف تا کف معمولاً کم می‌باشد تا محل راحت تر گرم شود و در مناطق گرمسیر به خاطر جریان داشتن هوا عموماً ارتفاع سقف زیادتر می‌باشد.

اما یکی از وظایف سقف ها تحمل بارهای ثقلی است. در واقع باید محاسبات بارگذاری سقف را هم انجام دهید.

انواع سقف سازه ای

• سقف متحرک

• سقف نیازیت

• طاق ضربی
• کامپوزیت
• دال بتنی
• کامپوزیت کرومیت
• تیرچه و بلوک
• سقف L.C.P
• تیرچه و بلوک کرومیت
• متال دک
• یوبوت
• سقف سبک

تمامی ساختمان‌ها تا حدودی در جای خود ثابت و از لحاظ حرکت محدود شده هستند. این محدودیت‌ها با لرزش‌های ایجاد شده‌ باعث اعمال تنش به ساختمان می‌شوند. به همین منظور و در جهت جلوگیری از آسیب وارد کردن ساختمان‌های مجاور به هم در اثر لرزش‌های ایجاد شده، یک فاصله مشخص در نظر گرفته شده است که به درز انقطاع معروف است.

درز انقطاع چیست؟

درز انقطاع فضایی است که به منظور جدا کردن ساختمان‌های بیش از 12 متر ارتفاع یا 4 طبقه طراحی شده است و از برخورد دو ساختمان در هنگام زلزله و ایجاد آسیب مضاعف توسط ضربه ساختمان‌ها به هم جلوگیری‌ می‌کند. این درز در تراز هر طبقه باید حداقل برابر با 100/1 ارتفاع آن تراز از روی شالوده باشد.

محاسبه درز انقطاع

در محاسبه درز انقطاع باید فاکتور‌های مختلفی را مدنظر قرار داد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ارتفاع ساختمان است. بر اساس استاندارد 2800 محاسبه برای ساختمان‌هایی تا 8 طبقه یا کمتر و بیشتر از 8 طبقه متفاوت محاسبه‌ می‌شود.

محاسبه درز انقطاع در ساختمان‌های 8 طبقه و کمتر

بر اساس ضوابط مربوط به درز انقطاع که در استاندارد 2800 مطرح شده است، ساختمان‌ها باید با پیش‌بینی درز انقطاع از یکدیگر فاصله مشخصی داشته باشند. بدین منظور ساختمان‌های تا هشت طبقه یا کمتر باید فاصله هر طبقه از مرز زمین کناری حداقل 5 هزارم ارتفاع آن طبقه از روی تراز پایه باشد. محاسبه این مقدار با استفاده از فرمول زیر صورت می گیرد.

محاسبه درز انقطاع برای ساختمان‌های بیشتر از 8 طبقه

بر اساس اصول استاندارد 2800، در ساختمان با اهمیت زیاد و خیلی زیاد یا ساختمان‌های بیشتر از 8 طبقه، درز انقطاع میان دو سازه مجاور باید از طریق تغییر مکان جانبی غیرخطی طرح در طبقه و با در نظر گرفتن پی دلتا محاسبه شود. به این ترتیب، پس از محاسبه این تغییر مکان برای هر دو سازه یا ساختمان‌ می‌توان از جذر مجموع مربعات دو عدد به دست آمده برای محاسبه درز انقطاع استفاده کرد. بدین منظور می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.

محاسبه درز انقطاع در حالت‌های خاص

در حالتی که مشخصات ساختمان مجاور در دسترس نباشد و یا اصلاً ساختمانی وجود نداشته باشد، حداقل فاصله هر طبقه ساختمان از زمین مجاور باید برابر با 70 درصد مقدار تغییر مکان جانبی غیرخطی طرح در نظر گرفته شود. برای این حالت می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.

نکات و توصیه‌های لازم در درز انقطاع

1. بهتر است که درز انقطاع هم در پلان‌های معماری و سایت پلان و هم پلان‌های تیر ریزی سازه ودر جزییات خاص مربوطه نشان داده شود تا از اجرای آن اطمینان حاصل کرد.
2. به ابعاد ستون‌ها از پایین تا بالای ساختمان و به ویژه آن دسته از ستون‌هایی که ابعاد آن‌ها تا بالا به صورت پیوسته و یکسره ادامه پیدا‌ می‌کند توجه شود. در خصوص این نوع از ستون‌ها و یا دیوارهای برشی باید میزان فاصله درز انقطاع در کلیه طبقه‌ها از پایین تأمین شود.
3. علاوه بر این ساختمان‌هایی که در طبقات پایین دارای دیواره‌های اول هستند نیز باید بسیار مورد توجه قرار بگیرند. در این گونه از ساختمان‌ها باید درز انقطاع در طبقه دارای دیواره‌های مطابق جزئیات واحد ایستایی اجرا شود.
4. اهمیت اجرای درز انقطاع بسیار زیاد است به طوری که گاهی اداره ثبت و شهرداری‌ها نیز جهت مساحت زیر بنای ساختمان به این موضوع توجه خاصی می‌کنند.
5. در حالتی که ساختمان مجاور و کناری ملک مورد نظر درز انقطاع را رعایت نکرده باشد ناظر ساختمان که در حال احداث است باید تمامی ملاحظات فنی و حقوقی لازم را قبل از اجرای کار در نظر بگیرد.

سلام این پست را مخصوص ایتبس کاران عزیز می گذارم حتما شما هم با ارور های ایتبس روبرو شده باشید. امرور تنها 4 ارور رایج در ایتبس را بیان خواهیم کرد.

در آنالیز خطایی دیده نمی شود اما تغییر مکان طبقات آن تحت بارهای جانبی صفر است:

امکان دارد در هنگام گیردار کردن یا اختصاص شرایط مفصلی به پای ستون ها، گزینه All Story یا Similar Story فعال بوده باشد و همه گره های مشابه در طبقات نیز گیردار شده باشد. برای رفع این مشکل باید گره های مورد نظر در طبقات را انتخاب کرده و از مسیر Assign-joints-Restraints همه تیک های مربوط به گیرداری را برداشت.

در هنگام طراحی قاب ساده مفصلی، مهاربندها خیلی قوی و ستون ها خیلی ضعیف طرح می شوند:

در این حالت ممکن است در هنگام مفصلی کردن تیرهای سازه، ستون ها نیز مفصلی شده باشند که برای رفع آن باید پس از انتخاب ستون ها از طریق Select-Object type-Columns انتخاب کرده و از مسیر زیر با انتخاب No Releases مفاصل آن ها را حذف کرد.

 Assing-frame-release/partial fixitiy

خارج کردن ستون ها از حالت مفصلی

نام فایل ها:

 نام فایل ها و پوشه های پروژه ترحیجا انگلیسی باشد زیرا در فارسی ممکن است دچار خطا شود.

 خطای not a valid :

ERROR opening file , May not a valid ETABS .EDB file

در این مورد احتمالاً فایل با ورژن 9.7.4 ساخته شده است و قصد دارید در ورژن بالا آن را باز کنید.برای رفع این مشکل باید فایل قدیمی را به ورژن جدید تبدیل کرد، بدین منظور فایل ETABSTran2013 را از سایت سازنده نرم افزار دانلود کرده و فایل را از حالت زیپ خارج کنید و سپس فایلی که به اسم ETABSTran2013.exe به دست می آید را داخل فولدری که نرم افزار شما نصب شده است کپی نمایید سپس می توانید با اجرای نرم افزار، فایل قدیمی را باز نمایید.

منبع:

سبزسازه

امروز فارغ از اینکه طراحی سقف عرشه فولادی سخت است یا راحت می خواهم در مورد مزایا و معایب سقف عرشه فولادی صحبت کنیم.

مزایای سقف‌ کامپوزیت عرشه فولادی

1. سرعت اجرای بالا (حدود 11 برابر سریعتر از دیگر سیستم‌ها)
2. بازگشت سرمایه کارفرما در زمان کمتر که نتیجه‌ی سرعت اجرای بالای این سیستم می‌باشد.
3.  سیستم صنعتی سازی شده و کاهش خطاهای ناشی از عملکرد انسانی
4.  افزایش فواصل تیرریزی، کاهش مصرف فولاد اسکلت
5.  مقاومت فوق العاده نسبت به آتش سوزی و زلزله
6.  امکان بتن ریزی همزمان کلیه طبقات
7. دسترسی بسیار آسان به تاسیسات (به دلیل فضای خالی سقف بین دال و تیرآهن‌ها و مخفی کردن تاسیسات توسط سقف کاذب و یا دیگر روش‌ها)
8.  کاهش ضخامت سقف
9.  حذف شمع، قالب بندی و برخی تیرهای فرعی
10. انعطاف‌پذیری سیستم و انطباق خوب با طرح‌های معماری
11. حذف سیستم قالب‌بندی سنتی دشوار و کند و حذف کامل عملیات دکفراژ (باز کردن قالب‌ها)
12. عملکرد مناسب در برابر زلزله (بالابردن صلبیت ساختمان) و مقاومت در برابر نیروهای جانبی
13. ایجاد یک سکوی فولادی با ایمنی بالا در زمان اجرای سقف
14. تسهیل در امر عمل‌آوری بتن به دلیل حفظ کامل آب توسط ورق‌های گالوانیزه در برابر خروج از روزنه‌ها
15. سهولت اجرا بدلیل دائمی بودن و سبکی قالب های این سیستم
16. امکان اجرای سقف بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ متر مربع در روز
17. امکان اجرا در انواع شرایط آب و هوایی
18. عمر مفید طولانی

معایب سقف‌ عرشه فولادی

1. عدم آشنایی عموم کارگران با نحوه‌ی اجرای سقف‌های عرشه فولادی و در نتیجه نیاز به نیروی متخصص برای اجراء
2. میزان لرزش سقف
3. اجرای دشوار در سازه‌های بتنی

مزایای سقف عرشه فولادی نسبت به سقف‌های کامپوزیت سنتی

1. امکان افزایش فاصله‌ی تیرهای فرعی در سقف عرشه فولادی تا 3 متر بدون استفاده از شمع‌بندی (این فاصله در سقف کامپوزیت سنتی حدود یک متر است)
2. کاهش ارتفاع بتن روی قالب
3. کاهش وزن سقف در حدود 50 کیلوگرم بر متر مربع
4. کاهش مقدار میلگرد مصرفی
5. استفاده از گلمیخ‌ها به عنوان برشگیر به جای نبشی‌

سقف یوبوت یکی از سقف های رایج در ایران است که با قالب های یوبوت درست می شود. خب چرا به همان شیوه‌های همیشگی سقف‌ها را نسازیم؟ چه شیوه‌های دیگری برای ساخت سقف خانه وجود دارد؟ شیوه اجرا کردن سقف یوبوت چگونه است و این طرح چه مزایا و معایبی دارد؟

چرا سقف یوبوت؟

وقتی می‌خواهند برای یک ساختمان سقف بسازند گزینه‌های متعددی پیش روی پیمان‌کار و مهندس طراح ساختمان وجود دارد که با توجه به کاربرد ساختمان و بودجه یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کند. رایج‌ترین نوع سقف که احتمالا آن را در بسیاری از خانه‌های نیمه‌کاره دیده‌اید سقف تیرچه بلوک است. اجزای تشکیل دهنده این سقف تیرچه، بلوک پرکننده، بتن، آرماتور حرراتی و آرماتور تقویتی برش (اوتکا) هستند. در این میان دوجزء اول یعنی تیرچه و بلوک پرکننده اجزای منحصر به فرد این نوع سقف محسوب می‌شوند. پس می‌توانید تصور کنید که این نوع سقف بسیار سنگین است و اجرای آن می‌تواند چقدر سخت باشد.

اما سقفی که می‌خواهیم با آن بیشتر آشنا شویم سقف یوبوت است که از نوع سقف دال – بتنی است. سقف دال – بتنی گونه‌ای از سقف است که وزن بسیار زیادی دارد، سرعت اجرایش هم کم است و هزینه‌ی بیشتری هم دارد بنابراین کمتر استفاده می‌شود. با این وجود برخی از مهندسین طراح اعتقاد بیشتری به این سقف دارند و درطراحی‌های خود از این سقف استفاده می‌کنند. در برخی ساختمان‌ها که قرار است اماکن مهمی شوند، مثل ساختمان‌های واقع در در نیروگاه‌ها یا مراکز صنعتی بزرگ از سیستم سقف دال بتنی استفاده می‌شود. اجزای تشکیل دهنده این سقف آرماتور و بتن است. سقف یوبوت هم یک شیوه برای بهتر اجرا کردن سقف دال ـ. بتنی است به گونه‌ای که معایب آن کمتر شود.

سقف یوبوت چیست؟

سقف یوبوت یک سیستم سازه‌ای از نوع دال بتنی دو طرفه مجوف (توخالی) است، در این نوع سازه بین میلگرد‌های بالا و پایین نوعی بلوک تو خالی از جنس پلی پروپیلن که یوبوت نامیده می‌شود به جای بتن میان سقف استفاده می‌شود. یعنی ابتدا این بلوک‌های خالی را می‌چینند بعد دورش را بتن‌ریزی می‌کنند به گونه‌ای که بتن سطح این بلوک‌ها را بپوشاند و به این ترتیب یک سطح صاف ایجاد شود. این مدل بلوک‌ها توسط مهندسان ایتالیایی در اواخر قرن بیستم میلادی ساخته شد. آن‌ها مشغول تحقیق روی انواع دال‌های بتنی بودند و برای بهینه‌سازی مصرف بتن و میلگرد، مقاومت در برابر زلزله، استفاده جهت دهانه‌های بلند و همچنین کاهش مصرف آرماتور و بتن بلوک‌های یوبوت را ساختند.

مزیت‌های استفاده از سقف یوبوت

همانطور که گفتیم این بلوک‌ها ابتدا جاگذاری می‌شوند بعد دور آن‌ها بتن ریخته می‌شود. با این کار چند اتفاق مثبت می‌افتد:

• اولا مصرف بتن بسیار کاهش می‌یابد و هزینه‌ها کمتر می‌شود.

• دوما وزن سقف کمتر می‌شود. همین وزن کم آزادی عمل بسیاری به پیمان‌کار می‌دهد. مثلا می‌توان ابتکار بیشتری در طراحی، جاگذاری و ابعاد ستون‌های ساختمان می‌توان به خرج داد و حتی طرح ستون‌ها نامنظم را اجرایی کرد. یا اینکه می‌توان دهانه و کنسول‌های بزرگ را به راحتی پیاده کرد. اصلا خود سقف یوبوت موجب کاهش ابعاد، تعداد و تنوع ستون‌ها خواهد شد.

• با استفاده از سقف یوبوت دیگر نیازی به اجرای دال تخت یا تیر‌ها نخواهید داشت. این دلیل به علاوه دلایل قبلی که ذکر شد باعث می‌شود این سقف‌ها هنگام زلزله بسیار ایمن باشند. به طور کل سقف یوبوت با توزیع نیرو‌ها به صورت متقارن و مساوی در جای جای دال سقف موجب بالا رفتن مقاومت آن هم می‌شود بنابراین به سادگی فرو نمی‌ریزد.

• این سقف‌ها از نظر عایق‌بندی صوتی و لرزشی از بقیه سقف‌ها و سازه‌های مشابه بهتر هستند. حتی در برابر آتش‌سوزی هم مقاومت خوبی دارند.

• خاطرتان هست گفتیم سرعت اجرای سقف‌های دال بتنی کم است؟ خب با استفاده از سقف یوبوت این ایراد هم برطرف شده است.

• بلوک‌های پلاستیکی یوبوت از پلاستیک بازیافتی ساخته می‌شوند و همین مساله به کاهش هزینه تولید آن‌ها و استفاده از ضایعات پلاستیکی کمک می‌کند.

• کشور ما در تولید این بلوک‌ها خودکفا شده و حتی صادرات آن به کشور‌های همسایه هم انجام می‌شود؛ بنابراین استفاده از این بلوک‌ها استفاده از تولید ملی است.

معایب استفاده از سقف یوبوت

با وجود این همه مزیت یک سری ایراد‌ها می‌شود به این یوبوت‌های دوست‌داشتنی گرفت:

• هزینه تولید این بلوک‌ها چندان ارزان تمام نمی‌شود و استفاده از آن‌ها در ابعاد کوچک شاید خیلی به صرفه نباشد. (البته اگر بخواهید یک سقف خیلی بزرگ را بسازید هزینه کمتری به شما تحمیل می‌شود، چون دیگر بتن و میل‌گرد کمتری باید استفاده کنید.)

• اگر وقتی بتن را اطراف بلوک‌ها می‌ریزند بعضی جا‌ها بتن به زیر قالب‌ها نرسد چه می‌شود؟ آن قسمت پوک و خالی می‌ماند. مثل این می‌ماند که سطح زیر دال کرمو شده باشد. همین قضیه استحکام سقف را بسیار کم می‌کند.

• خود بلوک‌ها نگهداری‌شان سخت است. چون به تنهایی استحکام زیادی ندارند و به سادگی تغییر شکل می‌دهند یا می‌شکنند بنابراین نگه‌داری از آن‌ها در کارگاه سخت بوده و ممکن است در اثر کارنابلد بودن کارگر‌ها هم آسیب ببینند.

• اگر این بلوک‌ها ترک بردارند یا بشکنند و بتن به داخل‌شان نفوذ کند وزن سقف زیاد می‌شود که این اصلا خوب نیست.

• وقتی که بلوک‌ها ساخته می‌شوند به سرعت باید استفاده شوند و حداکثر تا ۴ ماه قابل نگهداری هستند. بیشتر که بگذرد دیگر شکسته و خرد می‌شوند.

پـِلِّکان یا راه‌پله سازه‌ای است که برای ارتباط دادن دو سطح غیرهم‌سطح در ساختمان یا فضاهای دیگر به‌کار می‌رود و از اجزای کوچک‌تری به نام پلّه ساخته شده‌است. در حالتی که پلکان در یک فضای بسته ساخته شود به آن راه‌پله گفته می‌شود.

به پلکانی که به صورت نقاله‌ای و با نیروی برق حرکت کند پله برقی گفته می‌شود. از انواع دیگر پلکان می‌توان پلکان مارپیچی، پلکان تاشو (درِ مخفی) و پلکان هواپیما را نام برد.

به‌طور معمول پهنای مؤثر پله‌ها و پاگردها باید حداقل دارای یک و نیم متر باشند و از دو نیم متر تجاوز نکنند. درها نباید پهنای مفید پاگردها را اشغال و محدود کنند و درهای رو به راه‌پله باید به طرف خروجی باز شوند. هم‌چنین بهتر است نسبت ارتفاع به عمق پاگذار ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلی‌متر باشد.

اجزای پلکان

به سطح افقی پله، کف پله یا پاگذار، و به سطح عمودی آن پیشانی پله گفته می‌شود. در پله‌های مسدود کف پله معمولاً نسبت به پیشانی آن حالت پیش آمده دارد تا کف پله از سطح پهنتری برخوردار باشد. به ارتفاع باز راه‌پله‌ها یعنی فضای کف تا سقف، سرگیر گفته می‌شود. بلندای یک یا چند پله از سطح کف پلکان، خیز نامیده می‌شود.

اجزای پلکان:

• کف پله یا پاگذار
• پیشانی پله
• نردهٔ پله
• آبچکان پله
• پاگرد پله

منبع:

ویکی پدیا

سقف تیرچه بلوک یکی از سقف های رایج در ایران است که در اینجا با آن آشنا خواهیم شد اما طراحی سقف تیرچه بلوک هم خیلی مهم است حتما یاد بگیرید.

سقف تیرچه بلوک سفالی و سیمانی و فوم

یکی از متداول ترین و رایج ترین سقف های موجود در کشور سقف تیرچه بلوک میباشد.در این سیستم از تیرچه ها به عنوان تیر فرعی استفاده میکنند و بلوک ها تنها نقش پر کننده بین تیرچه ها را دارند و نقش سازه ای ایفا نمیکنند.

کاربرد تیرچه و بلوک در ساختمان :تیرچه و بلوک برای پوشش سقف ساختمان های اسکلت آجری و اسکلت فلزی واسکلت بتن آرمه استفاده می شود.

سقف تیرچه و بلوک

این نوع سقف جزء دال های یک طرفه به حساب می آید که در این نوع سقف برای کاهش بار مرده از بلوک های توخالی بسیار سبک ( مجوف) بتنی یا سفالی یا فوم برای پر کردن سقف استفاده می شود0

فاصله ی بین تیرچه ها در این سقف 50 سانتی متر میباشد.تیرچه ها در دو نوع بتنی و فولادی میباشد همچنین از بلوک های سفالی و یا فوم های پلی استایرن در بین تیرچه ها استفاده میکنند.

امروزه استفاده از فوم به جای سفال ترجیح داده میشود زیرا این فومها هم باعث کاهش وزن سقف می شوند و به سبک سازی ساختمان کمک میکنند و علاوه براین مدت زمان اجرای سقف را کاهش میدهند.همچنین مقدار مصالح پرتی نسبت به سفال به مقدار زیادی کاهش می یابد.

در صورتی که تیرچه به یک تیرآهن منتهی میگردد میبایست با استفاده از میلگرد ممان(لنگر) منفی، تیرچه به تیرآهن مهار شود تا در زمان زلزله دچار گسیختگی نگردد.(اوتکا)

میلگردهای ممان منفی موجب میشود تا سقف به صورت یکپارچه عمل کرده و ایمنی آن بسیار بالا رود. باید توجه داشت که هر تیرچه باید توسط این میلگردها به تیرآهن باربر خود متصل گردد.

اما چرا جزء بهترین ها است ؟ 

– باعث سبکی سقف می گردد
– دوام خوب در مقابل آ تش سوزی دارد
– مقاومت خوبی در مقابل نیروهای افقی مانند باد و زلزله دارد
– عایق صوتی خوبی است
– عایق حرارتی در مقابل سرما وگرماست
– عایق رطوبتی است
– صاف و هموار بودن سطح زیر و روی سقف پس از اجرا از دیگر محاسن این نوع سقف محسوب می گرد
– عدم نیاز به استفاده از جک های زیر سقفی
– سرعت و سهولت اجرا
– امکان اجرای همزمان چند سقف
– یکپارچگی سقف و اسکلت
– کاهش مصرف بتن و وزن کمتر
– پایین بودن تنش در بتن
– مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا
– حذف اثر فولاد در زیر سقف
– امکان اجرای داکت و بازشو
– یکنواختی بیشتر زیر سقف و مصرف گچ وخاک کمتر

نکات فنی : 

– فاصله محور تا محور تیرچه ها در سقف های تیرچه فولادی برابر 50 تا 75 سانتی متر میباشد.

– حداقل ضخامت بتن در روی بلوک، 5cm است. (یا 1/12 فاصله محور به محور تیرچه ها)

– برای سقف معمولی با ضخامت 14cm ، 140لیتر بتن در هر مترمربع مورد نیاز است این در حالیست که در سقف های اجرا شده با تیرچه و بلوک، این مقدار به حدود متوسط 60 لیتر در هر متر مربع کاهش می یابد.

– سقف های اجرا شده با تیرچه و بلوک ، در مواردی که بار یکنواخت روی سقف عمل نماید، بسیار مناسب اند ولی در صورتی که بار منفرد سنگین یا متحرک و مرتعشی باشد، نباید سقف تیرچه و بلوک بکار رود، برای کف پارکینگ ها در صورتیکه بار چرخ بیش از 750kg باشد، سقف تیرچه و بلوک مورد استفاده قرار نمی گیرد.

– در این نوع سقف ها، تیرچه ها به فاصله حداکثر 70cm محور تا محور، کنار هم و در امتداد دهانه کوتاهتر سقف قرار می گیرند.

– عرض تیرچه ها نباید از 10cm کوچکتر باشد و نیز نباید از 1/3 برابر ضخامت کل سقف کمتر باشد.

– حداقل فاصله دو بلوک دو طرف یک تیرچه، پس از نصب نباید کمتر از 10cm باشد.

– ضخامت سقف برای تیرهای با تکیه گاه ساده ≥ 1/20 دهانه

ضخامت سقف برای تیرهای یکسره تکیه گاه های گیردار ≥ 1/26 دهانه در سقف هایی که مسأله خیز مطرح نباشد مقادیر بالا تا 1/35 دهانه نیز کاهش می یابد.

– حداکثر دهانه مورد پوشش سقف با تیرچه های منفرد نباید از 8m بیشتر شود (در جهت اطمینان 7m و در صورت وجود سربارهای زیاد و یا دهانه بیش از 7m از تیرچه های مضاعف استفاده شود)

– سطح مقطع میلگرد کششی برای فولاد نرم، از 0.0025 و برای فولاد نیم سخت و سخت از 0.0015 برابر سطح مقطع جان تیر نباید کمتر باشد. و نیز از 2.5% سطح مقطع جان تیر بیشتر نشود.

16mm≥قطر میلگرد کششی ≥ 8mm

اگر ضخامت بتن پاشنه 5.5cm یا بیشتر باشد, حداکثر مقدار بالا به 20mm افزایش می یابد.

– فاصله میلگرد کششی از لبه جانبی بتن پاشنه تیرچه , به شرط وجود بلوک، نباید از 10mm کمتر و از اسطح پایین تیرچه نباید از 15mm کمتر باشد. در صورتیکه این تیرچه ها در محیط های باز ادامه یابند، اجرای یک لایه اندود ماسه و سیمان پر مایه به ضخامت حداقل 15mm در زیر پوشش ضروری است.

As ≥ 0.0015bw.t 

As  : سطح میلگرد عرضی

Bw : عرض جان مقطع

t : فاصله دو میلگرد عرضی متوالی

– قطر میلگردهای عرضی از 5mm تا 10mm متغیر است و  θ ≥ 45

– فاصله میلگردهای عرضی متوالی در تیرچه ها، حداکثر 20cm است.

– قطر میلگرد بالایی تیرچه های ماشینی :

برای L=3m ، 6mm

برای L=3~4m ، 8mm

برای L=4~5. 5m ،10mm

برای L=5. 5~7m ، 12mm

– قطر میلگردهای کمکی اتصال 6mm میباشد که در فواصل 40 تا 100 سانتی از یکدیگر نصب میشوند.

– ضخامت بتن پاشنه 4.5 تا 5 سانتیمتر است و عرض آن 10 تا 16 سانتیمتر است.

– حداقل تاب فشاری بتن پاشنه , 250 kg/cm² است.

– مواد تشکیل دهنده بتن پاشنه تیرچه شن وماسه تا 12mm سیمان 300-400 کیلوگرم

– باز کردن قالبها بعد از 24 تا 48 ساعت مقاومت عملی بتن تیرچه در مدت 10 روز.

– عرض بلوک معمولاً 20 تا 25cm

– وزن بلوک سفالی 7kg

– وزن بلوک بتنی با مصالح رودخانه ای 11 تا 17kg

– قطر میلگرد افت و حرارتی برای میلگرد ساده، دست کم 5m و قطر میلگرد افت و حرارتی برای میلگرد با مقاومت بالا 4mm

– حداکثر فاصله بین دو میلگرد افت و حرارتی 25cm است. میلگرد بالایی تیرچه در صورتی که داخل دال 5cm بالایی قرار گیرد بعنوان میلگرد افت و حرارتی منظور میشود.

– با وجود طرح تیرچه ها با فرض تکیه گاه ساده , لازم است فولادی معادل 0.15 سطح مقطع فولاد وسط دهانه (فولاد کششی) در روی تکیه گاه اضافه گردد.

حداقل تا فاصله 1/5 دهانه آزاد از تکیه گاه به طرف داخل دهانه ادامه یابد

در آیین نامه امریکا این مقدار 0.25Ln برای دهانه انتهایی و 0.3Ln دهنه داخلی از هر طرف

– برای جلوگیری از پیچش تیرهای T و برای توزیع یکنواخت بار روی تیرچه و بلوک و در محلهایی که بار منفرد موجود است، کلاف میانی بتنی در جهت عمود بر تیرچه ها تعبیه میشود. حداقل عرض کلاف میانی، برابر عرض بتن پاشنه تیرچه و ارتفاع أن برابر ارتفاع سقف است. برای دهانه کمتر از 4m و بار زنده سقف کمتر از 350 kg/cm² به کلاف میانی نیازی نیست.

اگر LL≤350kg/cm² و L≥4m یک کلاف میانی

اگر LL≥350kg/cm² و L=4~7m دو کلاف میانی

اگر L≥7m سه کلاف میانی

– حداقل سطح مقطع آهن های طولی کلاف برابر نصف مقادیر میلگرد کششی تیرچه هاست.

– در مورد میلگرد آجدار این مقدار 6mm و در مورد میلگرد ساده 8mm است.

– آیین نامه امریکا پیشنهاد می دهد که از میلگرد Ф12 یکی در بالا و یکی در پایین کلاف استفاده شود.

– فاصله شمع بندی و قالب بندی در جهت عمود بر تیرچه ها 1 الی 1.2 متر است. (با خیز مناسب 1/200 دهانه به طرف بالا)

اما همانند دیگر سقفها این نوع سقف نیز دارای معایبی نیز هست که عمده عیب آن: 

– اجرای آن نسبت به سقف های مشابه زمان زیادی نیاز دارد
– اجرای سقف تیرچه و بلوک نیاز به نیروی ماهر و متخصص داردکه متاسفانه به این موضوع اهمیت چندانی داده نمی شود
– به دلیل اجرا بوسیله جک و شمع امکان اجرای چند سقف به صورت همزمان وجود ندارد
– و بزرگترین عیب این سقف این است که در دهانه های بزرگ نمی توان استفاده گردد

نکات مربوط به تیرچه ها: 

1) اندازه عرض تیرچه ها8تا12سانتیمتر است.
2) ضخامت تیرچه ها معمولا4سانتیمتر است.
3) پس ازبتن ریزی تیرچه ها آن را بوسیله ویبراتور خوب ویبره کنیم.
4) بتن داخل قالب فلزی یا سفالی جهت ساخت تیرچه با عیار400تا500کیلوگرم سیمان در متر مکعب بتن ریز با مصالح سنگی ریزدانه تهیه شود.
5) فاصله محوروسط تا محوروسط تیرچه دیگر معمولا50 سانتیمتر شود.

منبع:

گروه مهندسی پلاس

میلگرد سنجاقی در مبحث آرماتوربندی سازه های بتنی و بخصوص در کارگاه های ساختمانی، با عناوینی مانند قلاب دوخت، رکابی نیز نامگذاری و استفاده می شوند.

میلگرد سنجاقی از دیدگاه مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان

میلگرد های سنجاقی از لحاظ آیین نامه در رسته فولادهای عرضی یا آرماتور های عرضی طبقه بندی می شوند و در مباحث مربوط به طراحی سازه، دارای عملکرد برشی می باشند.

شکل آرماتور سنجاقی یا قلاب دوخت

رایج ترین شکل این میلگردها بصورت یک میلگرد مستقیم با دو خم انتهایی می باشند که در کارگاه آرماتور بندی به دو روش، خم انتهایی آنها اجرا می گردد:

• روش اول: هر دو انتها دارای خم استاندارد ۹۰ درجه می باشند که این خم مطابق مبحث ۹مقررات ملی به میزان ۱۲ برابر قطر میلگرد بایستی اجرا گردد.
• روش دوم: در یک انتها از خم استاندارد ۹۰ درجه و در انتهای دیگر از یک خم استاندارد ۱۳۵ درجه به شکل چنگک بایستی اجرا شود.

قطر آرماتور سنجاقی

بطور متعارف از میلگردهایی با سایز ۸ و ۱۰ از نوع میلگرد AII برای ساخت این میلگرد ها استفاده می شود. حائز اهمیت است که در نقشه های اجرایی آرماتوربندی نوع ، فاصله و تعداد آنها بایستی مشخص باشد.

محل های استفاده از میلگرد سنجاقی

کاربرد عمده این میلگردها در اعضای خمشی به ویژه در آرماتوربندی ستون و آرماتوربندی دیوار برشی می باشد.

روش بستن آرماتور سنجاقی

خم ۹۰ درجه قلاب های دوخت متوالی که یک میلگرد طولی را در بر می گیرند، باید بطور یک در میان در دو سمت عضو خمشی(مانند ستون و دیوار برشی) قرار داده شوند. به زبان ساده تر مطابق آیین نامه، در هر تنگ بسته یا خاموت، یک میلگرد طولی می تواند آزاد باشد مشروط بر اینکه فاصله آزاد بین میلگرد های طولی از ۲۰ سانتی متر بیشتر نگردد .  پس با رعایت این بند آیین نامه  بایستی قلاب های دوخت  با سیم آرماتوربندی به خاموت و میلگرد طولی بسته شوند.

چنانچه میلگردهای طولی که توسط میلگرد سنجاقی نگهداری شده اند در داخل یک دال که تنها در یک سمت عضو خمشی قرار دارد محصور باشند، خم ۹۰ درجه قلاب های دوخت را می توان در آن سمت، در دال، قرار داد.

نکته مهم اجرایی

این نکته مربوط به سنجاقک در ستون بتنی است که مهم هم هست؛ در صورتی که تعداد میلگرد های طولی بیشتر از ۱۲ عدد در مقطع ستون ها باشد گاها بستن آرماتورهای سنجاقی بصورت یک در میان باعث ایجاد مشکل ویبره زدن در هنگاه بتن ریزی ستون ها می شود. برای حل این مسئله مطابق آیین نامه می توان بجای استفاده از میلگرد سنجاقی از تنگ های بسته لوزی شکل بگونه استفاده کرد که ضابطه آیین نامه ای آن نیز رعایت گردد و در هر تنگ بسته فقط یک میلگرد طولی بصورت آزاد قرار گیرد.

منبع:

آهن باکس

وال پست چیست؟ چرا باید این عضو غیر سازه ای را در سازه های خود به کار ببریم؟ 

در این مقاله در رابطه با وال پست با شما صحبت خواهیم کرد.

وال پست  چیست ؟ 

دیوار یک ساختار ممتد، یکپارچه، محکم و استوار که از جنس آجر، سنگ، بتن، چوب یا فلز و غیره است. ضخامت دیوار در مقایسه با طول و ارتفاع نازک بوده و معمولاً به عنوان مجزا کننده فضاها از یکدیگر به صورت اجزا یا اتاق ها عمل می کند یا به عنوان محافظ یک فضا است. علاوه بر این، ساختار های عمودی، انتقال دهنده بار ساختمان به زمین هستند و نقش مهمی را در مقاوم سازی ساختمان ایفا می کند.

نقش وال پست در دیوار چیست ؟

به عنوان نگهدارنده دیوار است و سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه باعث استحکام دیوار در برابر باد و زلزله  می شود و کلافی است که در طولهای مشخص برای یکپارچه عمل نمودن دیوار بکار می رود و معمولاً به صورت یک تیر- ستون طراحی می گردد و در انتهای سالن های صنعتی و به طور کل فریم های با دهانه بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می گردد، قرار می گیرد. و میتواند فلزی یا بتن آرمه باشد. و نوع فلزی آن معمولاً بصورت پروفیل نبشی، ناودانی و یا قوطی میباشد.  

عملکرد وال پست به چه صورتی است؟

دو سر این اجزای قائم ( که معمولاً قوطی ۶*۶ انتخاب می شوند ) باید به گونه ای مناسب در کف و سقف مهار گردند. برای این کار میتوان قبل از بتن ریزی داخل قالبها پلیت جایگذاری کرد و بعد از اتمام بتن ریزی از این پلیت ها برای جوشکاری از آنها استفاده کرد و یا میتوان با انکر بولت اقدام به جایگذاری پلیت در تیرها و ستون ها نموده و از آن برای اتصالات وال پست استفاده کرد .

لبه قائم تیغه ها نباید آزاد باشد. این لبه ها باید به یک تیغه دیگر یا یک دیوار عمود بر آن، یا یکی از اجزای سازه یا ستونکی که به همین منظور از فولاد، بتن آرمه یا چوب تعبیه می شود، با اتصال کافی داشته باشد. ستونک می تواند از یک ناودانی حداقل نمره ۶ یا معادل آن از فولاد، بتن آرمه یا چوب تشکیل شده باشد. اگر طول تیغه پشت بند کمتر از ۱٫۵ متر باشد، از لبه آن می تواند آزاد باشد. 

وال پست در دیوار چیست و اجرای وال پست فلزی در بلوک های سبک بتنی هوادار اتوکلاو شده

ابتدا محل ورق‌های اتصال به کف و سقف را مطابق با محل پیش بینی شده در نقشه‌ها مشخص می‌کنیم. پس از نصب ورق‌های اتصال، نوع  فلزی را به ورق پایینی و ورق بالایی جوش می‌دهیم. در یک طرف، بلوک سبک را به صورت کامل و در طرف دیگر جای آن را از داخل بلوک توسط اره ایجاد می‌کنیم. در صورتی که وال پست در ضخامت بلوک قرار می‌گرفت و اگر بلوک کوچکتر از ۱۵ سانتیمتر ضخامت داشت، محل عبور وال پست را ایجاد می‌کنیم. در حالت دوم روی وال پست را با توری پوشش می‌دهیم.

جزئیات اجرای وال پست  جهت مقاوم سازی ساختمان به وسیله گروه مشاور پروژه طراحی می شود. اما به طور کل برای ساخت آن، دو عدد نبشی 4 یا 5 را به استفاده از یک میلگرد به ضخامت دیوار می دوزند و بعد کل اجزا را ضد زنگ می زنند و توری مرغی می کشند. سپس، دیوارهای غیر سازه ای و تیغه ها را درون آن مهار می کنند. وال پست ها باید به طور مناسب به عناصر سازه ای طرفین مهار شوند. وال پست در اسکلت فلزی با جوشکاری به تیر و ستون و وال پست در اسکلت بتنی با کاشت صفحه فلزی و جوشکاری این صفحه مهار می شود.

اجرای وال پست

وال پست از نظر مصالح به دو نوع فلزی و بتنی تقسیم می شود. نوع بتنی در سازه های با مصالح بنایی و نوع فلزی در ساختمان های دارای اسکلت به کار می رود. وال پست در اسکلت فلزی و وال پست در اسکلت بتنی را از پروفیل هایی مانند نبشی، ناودانی، قوطی و تسمه می سازند. وال پست همچنین از لحاظ شکل در دو نوع افقی و عمودی وجود دارد.

وال پست عمودی را در دهانه های بزرگ از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در داخل میان قاب جوش می دهند. ضوابط وال پست در مبحث هشت مقررات ملی ساختمان ویرایش 1392 بند 8-5-5-7 و در بند 7-5-3 آئین نامه طراحی ساختمان ها در مقابل زلزله ویرایش چهار آورده شده است.

نکات اجرای وال پست

 از آنجایی که وال پست در دیوار چیست گفته شده است اغلب  شما با این  موضوع آشنا شده اید که برای اجرای آن نکته های وجود دارد که به آن می پردازیم.

 در ساختمان هایی که اسکلت دارند، اجرای وال پست به طور معمول از مصالح فولادی و پروفیل های نبشی، قوطی و ناودانی ساخته می شود. وال پست درست شده از نبشی در انتقال بار جانبی و یکدستی دیوار بهتر از نوع درست شده با قوطی عمل می کند.

اگر پروفیل وال پست دستگاه مشاور دوبل نبشی باشد، دهانه آن در زمان ساخت باید 1 سانتی متر از ضخامت دیوار بیشتر باشد تا تیغه به درستی در آن قرار گیرد. در وال پست قائم، باید در فاصله های یک متر به یک متر با استفاده از میلگرد آجدار نمره 10، شاخک هایی را به نبشی یا قوطی جوش داد تا گیرداری مورد نیاز تیغه و وال پست تأمین شود و دیوار در زمان وارد شدن بارهای جانبی رفتار یکدست تری از خود بروز دهد.

از دیگر نکته های مهم در اجرای وال پست در دیوار چیست؟

برای گیرداری بیشتر در وال پست افقی با میلگرد آجدار نمره 14 و بیشتر، در فاصله های 1 تا 1.5 متر به سقف اتصال داده می شوند. تمام پروفیل های مورد استفاده برای تولید وال پست باید ضد زنگ بخورند و برای اتصال بهتر میان وال پست با دیوار طرفین و پیشگیری از ترک خوردن ناشی از حرکت های جانبی ساختمان در مرحله انجام نازک کاری، روی آن را با رابیتس یا توری مرغی می پوشانند و با سیم گالوانیزه محکم می کنند.

برای اجرای وال پست قائم باید به سازه متصل شود و اگر روی تیغه قرار گیرد لبه پایینی آن را به شکل نبشی دو طرفه به تیر جوش می دهند. ولی اگر روی کف باشد، ابتدا باید یک عدد پلیت به کف رول بوت کرد و بعد وال پست را روی آن به وسیله دو عدد نبشی جوش داد تا خوب گیردار شود. برای لبه بالایی وال پست قائم در تراز سقف هم از همین روش استفاده میشود. 

اهمیت اجرای وال پست به صورت درست

اجرای وال پست به صورت درست به دلیل تأثیر زیادی که در کنترل خرابی دیوارها دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. با وجود اهمیت آن در سازه ها، اجرای آن در سازه های شهری در ایران قدمت زیادی ندارد. در کل یا وال پست اجرا نمی شود یا محاسبه آن با نقطه ضعف های اساسی همراه بوده است.

تا پیش از وقوع زلزله کرمانشاه متخصصان بر این تصور بودند که در زمان زلزله تنها سالم ماندن عناصر اصلی سازه مثل تیرها، ستون ها و سقف ها می تواند عملکرد مناسب سازه را تضمین کند و میزان خسارت را تا حد زیادی کاهش دهد. ولی واقعیت این است که حتی در مواردی که سازه پایدار بماند و به عناصر اصلی آن آسیبی وارد نشود، با وارد آمدن آسیب به عناصر غیر سازه ای مانند دیوارهای پیرامونی، تیغه ها و نمای ساختمان، این احتمال وجود دارد که عملکرد کلی سازه زیر سؤال برود و صدمات مالی و جانی جبران ناپذیری رخ دهد.

مشخصات اجرای وال پست چیست ؟

وال پست که به آن نگهدارنده دیوار نیز گفته می شود، عضوی غیرسازه ای در ساختمان است که با مهار دیوارها با اسکلت از یک طرف موجب همبستگی دیوار و از طرف دیگر موجب مهار دیوار در برابر بارهای جانبی ناشی از وزن خود می شود. وال پست در اسکلت فلزی و هم چنین وال پست در اسکلت بتنی قابل اجرا است.

وال پست را در کارگاه از نبشی یا قوطی درست می کنند. وال پست یک کلاف است که برای یکدست کردن دیوار در طول های معین استفاده می شود. بیشترین طول مجاز دیوار غیر سازه ای یا تیغه ای میان دو پشت بند 40 برابر ضخامت دیوار یا تیغه و یا 6 متر کمتر است. همچنین، حداکثر بلندای مجاز دیوارهای غیر سازه ای یا تیغه ها از تراز کف مجاور 5.3 متر است. در این شرایط به اجرای وال پست عمودی یا افقی نیاز نخواهد بود. اما در صورت افزودن دهانه ها یا ارتفاع به استفاده از وال پست نیاز است.

مشخصات اجرای وال پست

لبه عمودی تیغه ها نباید آزاد باشند. آنها باید به یک تیغه دیگر یا دیوار قائم بر آن و یا یکی از اجزای سازه یا ستونکی که برای همین کار از فولاد، بتن آرمه و چوب درست می شود، اتصال کافی برقرار کنند. ستونک ممکن است از یک ناودانی با نمره 6 یا معادل آن از فولاد، بتن آرمه و چوب درست شود. در صورتی که طول تیغه پشت بند از 5.1 متر کمتر باشد، از لبه آن می تواند آزاد باشد.

‌دو طرف وال پست عمودی باید به شکل مناسب در کف و سقف مهار شوند. برای آن می توان پیش از بتن ریزی درون قالب ها پلیت گذاشت و پس از تمام شدن بتن ریزی از آنها برای جوشکاری وال پست ها استفاده کرد. همچنین می توان با انکر بولت تیرها و ستون ها را در پلیت جایگذاری کرد و از آن برای اتصالات وال پست بهره برد.

زلزله های اخیر به وقوع پیوسته در کشور موجب شده است که مهندسان به فکر تغییراتی در ساختار ساختمان ها باشند. یکی از شیوه هایی که برای مهار اجزای غیر سازه ای در ساختمان مطرح شده است، استفاده از وال پست یا کلاف های عمودی و افقی است.

منبع:

آرین تیس

مهاربندها يا همان بادبند ها يكي از اعضاي سخت كننده سازه هستند كه در برابر نيروهاي جانبي همانند باد يا نيروي زلزله مقاومت مي كنند كه در سازه هاي مختلف مهندسي، از قبيل ساختمان ها، پل ها و غيره كاربرد گسترده اي دارند. يكي از مشكلات مهاربندهاي هم مركز در مناطق لرزه اي وقوع كمانش در هنگام اعمال بار فشاري است كه اين مساله باعث مي شود مهاربند قبل از رسيدن به حد تسليم ناپايدار شود.به همين دليل هم توصيه مي كنيم از مهاربند ها با مقاطع مركب استفاده كنيد.

پر كردن قوطي هاي فولادي با بتن يك راه حل مناسب براي اين مساله است. مقطع كامپوزيت داراي هسته اي فولادي و شكل پذير است كه براي جاري شدن در فشار و كشش طراحي شده است و براي حذف كمانش كلي در فشار، هسته آن درون غلافي از جنس فولاد قرار مي گيرد و درون اين غلاف با ملات يا بتن پر مي شود. غلاف فولادي به عنوان مقاوم كننده طولي و عرضي عمل مي كند و همچنين فشار محصور شدگي براي بتن فراهم مي كند كه بتن را تحت تنش در تمام جهات قرار مي دهد. به عبارت ديگر پوسته فولادي، هسته بتني را تقويت نموده و پايداري و مقاومت كششي كلي مقطع فولادي را افزايش مي دهد. در هسته بتني ممكن است بتن هاي معمولي يا بتن هاي خود تراك به كار برده مي شود. در نتيجه با استفاده از مهاربندهاي داراي مقاطع مركب ظرفيت فشاري و كششي مقطع كلي افزايش يافته و حتي بعد از چندين حلقه رفت و برگشتي و وارد شدن به مرحله غير الاستيك رفتار هيسترزيس مهاربند بهبود يافته زيرا كه در اين حالت با تغيير مودهاي كمانشي و به تاخير افتادن كمانش هاي موضعي، شكل پذيري مقطع افزايش مي يابد.

مزاياي قاب مهاربندي شده

سيستم هاي مهاربندي مركب در مقايسه با سيستم قاب خمشي و يا قاب مهاربندي معمولي، داراي مزايا و معايبي نيز مي باشند. برخي از اين مزايا و معايب عبارتند از:

۱- در مقايسه با قاب هاي خمشي داراي سختي الاستيك بالايي در تحريك لرزه اي مي باشند كه اين امر سبب ارضا آسان تر ضوابط آيين نامه اي در ارتباط با محدوديت تغيير مكان جانبي و گريز نسبي طبقات مي شود.

۲- ديرتر وارد محدوده رفتار خميري شده و در رفتار الاستيك، سختي جانبي بيشتري در مقايسه با مهاربندهاي واگرا از خود نشان مي دهند. بنابراين براي كاهش تغيير مكان هاي جانبي تا حدود قابل قبول آيين نامه بهتر عمل مي كنند.

۳- نصب آن ها به دليل اجراي اتصالات پيني يا پيچ و مهره اي به ورق هاي اتصال باعث كاهش هزينه هاي اقتصادي و زمان نصب و اجرا شده و از نظارت بر كارهاي جوشكاري در محل مي كاهد

۴- در زلزله هاي بزرگ به صورت فيوز سازه اي قابل تعويض عمل مي كنند كه خرابي ساير المان ها را كاهش داده و امكان جايگزيني مهاربندهاي معيوب را بعد از زلزله فراهم مي آورد.

به طور كلي، از معايب سيستم مهاربندي مي توان به ايجاد محدوديت از نقطه نظر معماري در سازه اشاره نمود و همچنين اين نوع از سيستم مهاربندي مركب نيازمند دقت عمل بيشتري در متد طراحي و اجرا نسبت به ساير سيستم هاي باربر جانبي متداول مي باشد.

منبع:

آموزش تخصصی عمران