نحوه محاسبه درز انقطاع به همراه درز انقطاع چیست؟

تمامی ساختمان‌ها تا حدودی در جای خود ثابت و از لحاظ حرکت محدود شده هستند. این محدودیت‌ها با لرزش‌های ایجاد شده‌ باعث اعمال تنش به ساختمان می‌شوند. به همین منظور و در جهت جلوگیری از آسیب وارد کردن ساختمان‌های مجاور به هم در اثر لرزش‌های ایجاد شده، یک فاصله مشخص در نظر گرفته شده است که به درز انقطاع معروف است.

درز انقطاع چیست؟

درز انقطاع فضایی است که به منظور جدا کردن ساختمان‌های بیش از 12 متر ارتفاع یا 4 طبقه طراحی شده است و از برخورد دو ساختمان در هنگام زلزله و ایجاد آسیب مضاعف توسط ضربه ساختمان‌ها به هم جلوگیری‌ می‌کند. این درز در تراز هر طبقه باید حداقل برابر با 100/1 ارتفاع آن تراز از روی شالوده باشد.

محاسبه درز انقطاع

در محاسبه درز انقطاع باید فاکتور‌های مختلفی را مدنظر قرار داد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ارتفاع ساختمان است. بر اساس استاندارد 2800 محاسبه برای ساختمان‌هایی تا 8 طبقه یا کمتر و بیشتر از 8 طبقه متفاوت محاسبه‌ می‌شود.

محاسبه درز انقطاع در ساختمان‌های 8 طبقه و کمتر

بر اساس ضوابط مربوط به درز انقطاع که در استاندارد 2800 مطرح شده است، ساختمان‌ها باید با پیش‌بینی درز انقطاع از یکدیگر فاصله مشخصی داشته باشند. بدین منظور ساختمان‌های تا هشت طبقه یا کمتر باید فاصله هر طبقه از مرز زمین کناری حداقل 5 هزارم ارتفاع آن طبقه از روی تراز پایه باشد. محاسبه این مقدار با استفاده از فرمول زیر صورت می گیرد.

محاسبه درز انقطاع برای ساختمان‌های بیشتر از 8 طبقه

بر اساس اصول استاندارد 2800، در ساختمان با اهمیت زیاد و خیلی زیاد یا ساختمان‌های بیشتر از 8 طبقه، درز انقطاع میان دو سازه مجاور باید از طریق تغییر مکان جانبی غیرخطی طرح در طبقه و با در نظر گرفتن پی دلتا محاسبه شود. به این ترتیب، پس از محاسبه این تغییر مکان برای هر دو سازه یا ساختمان‌ می‌توان از جذر مجموع مربعات دو عدد به دست آمده برای محاسبه درز انقطاع استفاده کرد. بدین منظور می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.

محاسبه درز انقطاع در حالت‌های خاص

در حالتی که مشخصات ساختمان مجاور در دسترس نباشد و یا اصلاً ساختمانی وجود نداشته باشد، حداقل فاصله هر طبقه ساختمان از زمین مجاور باید برابر با 70 درصد مقدار تغییر مکان جانبی غیرخطی طرح در نظر گرفته شود. برای این حالت می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.

نکات و توصیه‌های لازم در درز انقطاع

1. بهتر است که درز انقطاع هم در پلان‌های معماری و سایت پلان و هم پلان‌های تیر ریزی سازه ودر جزییات خاص مربوطه نشان داده شود تا از اجرای آن اطمینان حاصل کرد.
2. به ابعاد ستون‌ها از پایین تا بالای ساختمان و به ویژه آن دسته از ستون‌هایی که ابعاد آن‌ها تا بالا به صورت پیوسته و یکسره ادامه پیدا‌ می‌کند توجه شود. در خصوص این نوع از ستون‌ها و یا دیوارهای برشی باید میزان فاصله درز انقطاع در کلیه طبقه‌ها از پایین تأمین شود.
3. علاوه بر این ساختمان‌هایی که در طبقات پایین دارای دیواره‌های اول هستند نیز باید بسیار مورد توجه قرار بگیرند. در این گونه از ساختمان‌ها باید درز انقطاع در طبقه دارای دیواره‌های مطابق جزئیات واحد ایستایی اجرا شود.
4. اهمیت اجرای درز انقطاع بسیار زیاد است به طوری که گاهی اداره ثبت و شهرداری‌ها نیز جهت مساحت زیر بنای ساختمان به این موضوع توجه خاصی می‌کنند.
5. در حالتی که ساختمان مجاور و کناری ملک مورد نظر درز انقطاع را رعایت نکرده باشد ناظر ساختمان که در حال احداث است باید تمامی ملاحظات فنی و حقوقی لازم را قبل از اجرای کار در نظر بگیرد.